Ήταν στη Βοστώνη, το πρωί της Παρασκευής 16 Οκτώβρη του 1846, όταν ο οδοντίατρος William T. G. Morton προκάλεσε γενική αναισθησία στον ασθενή Edward Gilbert Abbott, με την εφαρμογή εισπνοών ατμών αιθέρα. Κατόπιν, ο χειρουργός John Collins Warren αφαίρεσε τμήμα μάζας από τον τράχηλο του ασθενούς.
Όταν ο Abbott συνήλθε, δήλωσε πως δεν κατάλαβε τίποτα, παρά μόνο πως νιώθει σαν να γρατσουνίστηκε στο λαιμό. Το ιατρικό κοινό του αμφιθεάτρου του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης όπου πραγματοποιήθηκε η επίδειξη, εντυπωσιάστηκε και ο Warren αναφώνησε “Gentlemen, this is no Humbug” (κύριοι, αυτό δεν είναι απάτη).
Είχε προηγηθεί αποτυχημένη προσπάθεια επίδειξης πρόκλησης γενικής αναισθησίας με υποξείδιο του αζώτου (Ν2Ο, «ιλαρυντικό αέριο») στο ίδιο νοσοκομείο, από τον πάλι οδοντίατρο Horace Wells, στις 20 Ιανουαρίου 1845, που κρίθηκε όμως αυστηρά από τους θεατές ως απατεωνιά (“humbug”). Ακόμα νωρίτερα, στις 30 Μαρτίου 1942, ο χειρουργός Crawford W. Long αναισθητοποίησε επιτυχώς με αιθέρα τον ασθενή James Venable για αφαίρεση κύστης τραχήλου. Κατόπιν, εφάρμοσε την τεχνική του και σε άλλους ασθενείς του, αλλά επέλεξε να μην την δημοσιοποιήσει μέχρι το 1849, πιθανώς για λόγους ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.
Το αμφιθέατρο του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, που έγινε η επίδειξη της πρώτης γενικής αναισθησίας με αιθέρα, είναι σήμερα επισκέψιμο και ένεκα της τότε ιστορικής στιγμής, ονομάζεται “Ether Dome”.
Έτσι, αισίως, οι χειρουργικές επεμβάσεις, με τον βασανιστικό τρόπο που ήταν έως τότε γνωστές, έφτασαν στο τέλος τους.
Έκτοτε, η επέμβαση στον ασθενή είναι ταυτόχρονα αναισθητική και χειρουργική. Γεννήθηκε η αναισθησιοχειρουργική επέμβαση και έφερε εκθετική αύξηση της γκάμας των χειρουργικών θεραπειών.
Ούτε έξι μήνες μετά την ιστορική μέρα στη Βοστώνη, στις 10 Απριλίου του 1847 (κατ’ άλλους 14 Απριλίου), πραγματοποιείται ο πρώτος “αιθερισμός” ασθενούς στην Ελλάδα, από τον ονομαστό Γερμανό φιλέλληνα, θεμελιωτή της σύγχρονης ιατρικής στη χώρα μας, αρχίατρο του Στρατού Ερρίκο Τράϊμπερ και τον επίατρο Νικόλαο Πετσάλη, στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών.
Συνεπικουρούμενες από την πρόοδο της τεχνολογίας, οι αναισθησιοχειρουργικές επεμβάσεις εξελίσσονται συνεχώς πέρα ακόμα και από την φαντασία, προς όφελος του ασθενή.
Η 16η Οκτώβρη 1846, θεωρείται η απαρχή της σύγχρονης αναισθησίας και η θεμέλια μέρα για την επιστημονική ιατρική αναισθησιολογία. Στις μέρες μας η 16η Οκτώβρη έχει θεσπιστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Αναισθησιολογίας.
Όπως έχει καταγραφεί, στις 30 Σεπτέμβρη 1846, ο Morton χρησιμοποίησε εισπνοή ατμών αιθέρα από μουσκεμένο μαντήλι, για να αφαιρέσει δόντι υπό αναισθησία και όπως αναφέρεται με μεγάλη επιτυχία:
“”On 30 September 1846, William Morton etherized Boston merchant Eben Frost before extracting his ulcerous tooth….
” I…waited impatiently for some one upon whom I could make a fuller trial. Toward evening, a man, residing in Boston . . . came in, suffering great pain and wishing to have a tooth extracted. He was afraid of the operation and asked if he could be mesmerized. I told him I had something better, and saturating my handkerchief, gave it to him to inhale. He became unconscious almost immediately. It was dark, and Dr. Hayden held the lamp, while I extracted a firmly rooted bicuspid tooth. There was not much alteration in the pulse, and no relaxation of the muscles. He recovered in a minute, and knew nothing of what had been done to him. This was on the 30th of Sept., 1846.”” (https://www.general-anaesthesia.com/people/william-morton.htm).
Αυτό το γεγονός ενθάρρυνε τον Morton να οργανώσει την, όπως εξελίχτηκε, επιτυχημένη επίδειξη, λίγες μέρες αργότερα.